MINERALEN VAN A TOT ZINK

Je lichaam heeft, naast vitamines, ook mineralen en spoorelementen nodig om al zijn werk te verrichten. Helaas kan je lichaam deze niet zelf aanmaken. Je vindt mineralen en spoorelementen in eten en drinken. De wetenschap heeft nog niet van alle mineralen en spoorelementen kunnen aantonen dat ze essentieel zijn. Essentieel betekent in dit geval “absoluut noodzakelijk voor het functioneren van je lichaam”.

Als essentiële mineralen kennen we:

• calcium
• magnesium
• kalium
• natrium
• chloride

• fosfor

Als essentiële spoorelementen kennen we:

• jodium
• ijzer
• chroom
• koper
• zink
• mangaan
• seleen
• molybdeen

Het verschil tussen mineralen en spoorelementen is de hoeveelheid waarin je lichaam ze nodig heeft. Je lichaam heeft dagelijks meer mineralen nodig dan spoorelementen.  Voor het gemak combineren we de informatie over mineralen en spoorelementen onder de naam ‘mineralen’.

Het belangrijkste verschil tussen vitamines, mineralen en spoorelementen is scheikundig. Vitamines komen voor in de levende natuur en sommige planten, dieren en wij mensen kunnen ze in sommige gevallen zelf maken. Mineralen en spoorelementen komen uit de dode natuur. Deze moeten door planten worden opgenomen uit de aarde en door dieren en mensen worden opgenomen uit voeding of water.

Nu je weet wat mineralen zijn, zetten we graag alle belangrijke info over mineralen op een rijtje...

CALCIUM

Het zou ons verbazen als je nog nooit van calcium gehoord hebt. Het is nogal een bekende. Calcium is het meest voorkomende mineraal je lichaam. Het is een belangrijk element voor je botten en tanden: 99% van het calcium in je lichaam zit in je botten.

Calcium:

• helpt bij het behoud van sterke botten
• zorgt mede dat je bloed goed stolt
• draagt bij aan het aanmaken van cellen en weefsels
• activeert de natuurlijke energie in je lichaam
• helpt je tanden sterk te houden
• helpt spieren normaal te werken, waaronder ook je hart(spier)
• draagt bij aan een normale werking van je spijsvertering en zenuwstelsel

Je vindt calcium vooral in zuivelproducten, zoals:

• melk
• yoghurt
• kaas

Maar ook in brood, groentes, peulvruchten en aardappelen zit calcium. Dit is wel een stuk minder dan in zuivel, maar toch, het draagt bij aan je totale calciumaanvoer.

Er zijn factoren die invloed hebben op hoeveel calcium jouw lichaam opneemt. Voldoende beweging en vitamine D zorgen er mede voor dat je lichaam genoeg calcium opneemt.

CHLORIDE

Chloride is een mineraal dat bijdraagt aan een normale spijsvertering door de productie van zoutzuur in je maag.

Chloride is onderdeel van keukenzout, natriumchloride. Eén gram keukenzout bestaat voor 0,4 g uit natrium en 0,6 g uit chloride. Doordat chloride onderdeel is van keukenzout komt het in vrijwel al ons eten voor. Het Voedingscentrum schat dat we zelf zo’n 20% van het zout dat we binnenkrijgen aan ons eten toevoegen. De overige 80% wordt door fabrikanten toegevoegd aan het eten dat we eten, zoals brood en kant-en-klaarmaaltijden.

CHROOM

Over de precieze werking van chroom is nog maar weinig bekend, er is nog niet veel onderzoek naar dit mineraal gedaan. Wel is bekend dat je lichaam chroom gebruikt voor:

• het normaal houden van je bloedsuikergehalte
• een normale stofwisseling van koolhydraten, vet en eiwitten

Je vindt chroom vooral in:

• volkoren graanproducten
• groentes
• fruit

Vlees en zuivelproducten bevatten ook chroom, maar slechts in kleine hoeveelheden.

FLUORIDE

Fluoride is een spoorelement dat helpt je tanden sterk te houden. In je eten is fluor altijd verbonden met een andere stof, zoals natrium of calcium. Daarom noemen we het fluoride, in plaats van fluor.

In vrijwel al je eten en drinken zit een beetje fluoride, maar dit is eigenlijk net te weinig fluoride om aan je fluoride-behoefte te voldoen. Daarom zit er in veel tandpasta’s fluoride, om je tanden op die manier alsnog van voldoende fluor te voorzien. Andere goede bronnen van fluoride zijn:

• thee
• zeevis

FOSFOR

Fosfor is een mineraal dat verschillende rollen in je lichaam speelt, het:

• ondersteunt je botten
• draagt bij aan de normale werking van celmembranen
• activeert de natuurlijke energie in je lichaam
• helpt je tanden sterk te houden

Je vindt fosfor in vrijwel al je eten en drinken, maar er zit relatief veel fosfor in:

• melk
• vis
• vlees
• brood

IJZER

IJzer is een essentieel spoorelement. Het feit dat het een spoorelement is, betekent dat je er maar een kleine hoeveelheid van nodig hebt. IJzer speelt een rol in veel verschillende en heel belangrijke processen in je lichaam. Het:

• helpt bij de normale vorming van rode bloedcellen en hemoglobine
• draagt bij aan de normale celdeling
• is goed voor je geheugen, leervermogen, probleemoplossend vermogen, concentratie en intelligentie
• activeert de natuurlijke energie in je lichaam
• ondersteunt je immuunsysteem
• helpt vermoeidheid en moeheid verminderen

Hemoglobine is onderdeel van je rode bloedcellen. Deze rode bloedcellen transporteren zuurstof door je lichaam heen. Dit zuurstof zorgt voor verbranding van voedingsstoffen in je weefsels, waardoor er energie vrijkomt. Zo kun jij doen wat je doet.

Scheikundig gezien zijn er 2 soorten ijzer: heemijzer en non-heemijzer. Heemijzer vindt je in dierlijke producten zoals:

• vlees
• zuivel
• gevogelte

Non-heemijzer vind je vooral in plantaardige producten, zoals:

• aardappelen
• brood
• groentes

Er zijn 2 soorten factoren die een rol spelen bij de opname van ijzer door je lichaam: fysiologische factoren en voedingsfactoren. Fysiologische factoren zijn die dingen in jouw leven die invloed hebben op de opname van ijzer, de voorraad ijzer die je lichaam heeft en de ijzerbehoefte die je hebt. Is je ijzervoorraad laag of heb je een hogere behoefte aan ijzer? Dan neemt je lichaam automatisch meer ijzer op uit je eten. Je ijzerbehoefte hangt af van je leeftijd, je geslacht en de voorraad ijzer die je lichaam heeft. Groepen met een hogere ijzerbehoefte zijn:

• kinderen jonger dan 3 jaar, doordat hun lichaam zo hard ontwikkelt
• jongvolwassen meisjes en vrouwen, doordat ze bloed verliezen tijdens hun menstruatie
• zwangere vrouwen, doordat hun ijzervoorraad voor henzelf en hun baby is
• mensen met bloedarmoede

Ook je voeding speelt een rol bij de opname van ijzer. Je lichaam vindt het eenvoudiger om heem-ijzer uit je eten op te nemen, dan non-heemijzer. Andere voeding gerelateerde factoren zijn:

• koffie en thee zorgen dat je lichaam minder heemijzer en non-heemijzer op kan nemen
• vitamine C in 1 maaltijd zorgt ervoor dat je lichaam ijzer beter op kan nemen

JODIUM

Jodium is erg nuttig spoorelement voor je lichaam, het:

• draagt bij aan een normaal geheugen, een normaal leervermogen, een normaal probleemoplossend vermogen en een normale concentratie
• activeert de natuurlijke energie in je lichaam
• helpt bij de verzorging van je huid van binnenuit
• ondersteunt normale hormoonproductie van je schildklier
• heeft een positieve invloed op de werking van je zenuwstelsel

Jodium komt van nature in zeewater, drinkwater en aarde voor. Hierdoor komt het ook in veel van ons voedsel terecht. Maar omdat de hoeveelheid jodium in water en aarde kan variëren, kan ook de hoeveelheid jodium in ons voedsel variëren. Je vindt jodium zoal in:

• groentes
• vis en schaaldieren
• eieren
• zuivel

Jodium mag in Nederland door voedselproducenten ook worden toegevoegd aan brood en broodvervangers, vlees en vleesproducten, keukenzout en zoutvervangers.

KALIUM

Kalium is een mineraal dat:

• goed is voor je bloeddruk
• belangrijk is voor normaal werkende spieren
• een positieve invloed heeft op de werking van je zenuwstel

Je vindt kalium in bijna alle voedingsmiddelen. Goede bronnen voor kalium zijn:

• groentes en aardappelen
• brood
• zuivel
• vlees en vleeswaren

Goed om te weten: wanneer je je groentes en aardappelen met veel water kookt gaat veel van het kalium hierin verloren. Probeer je groentes daarom eens te stomen in plaats van te koken! Net zo lekker en de goede stofjes blijven behouden.

KOPER

Het spoorelement koper heeft verschillende rollen in je lichaam. Het:

• helpt het bindweefsel van je huid soepel te houden
• activeert de natuurlijke energie in je lichaam
• draagt bij aan normale pigmentatie (kleuring) van je haar en huid
• ondersteunt het transport van ijzer door je lichaam
• heeft een positieve invloed op je immuunsysteem
• helpt je beschermen tegen de invloed van vervuiling en zonlicht
• heeft een positieve invloed op hoe je zenuwstelsel werkt

Je vindt koper vooral in:

• zeevis, schaal- en schelpdieren
• noten
• graanproducten en rijst
• groentes
• fruit
• cacaoproducten, zoals chocola

MAGNESIUM

Magnesium is 1 van die hardwerkende mineralen die in veel verschillende processen in je lichaam helpt. Heb je even? Het:

• is belangrijk voor de samenstelling van je botten
• is goed voor het celdelingsproces in je lichaam
• activeert de natuurlijke energie in je lichaam
• helpt bij het handhaven van een normale balans in de water- en mineraalhuishouding in je lichaam
• helpt je tanden sterk te houden
• draagt bij aan normale mentale capaciteit en normaal psychologisch functioneren en is goed voor je gemoedstoestand, je leerprestaties, je concentratievermogen én je geheugen
• helpt je spieren normaal te werken
• helpt vermoeidheid en moeheid te verminderen
• heeft een positieve invloed op hoe je zenuwstelsel werkt

Magnesium komt in veel voedingsmiddelen voor maar de hoeveelheid magnesium kan erg verschillen. Je vindt het in:

• groene bladgroentes 
• peulvruchten
• noten
• schelpdieren en garnalen
• cacao en bittere chocolade
• ongepelde granen

Ook in drinkwater kan magnesium zitten, maar de hoeveelheid magnesium kan nogal variëren.

MANGAAN

Mangaan is een mineraal dat helpt bij verschillende processen in je lichaam. Het

• is goed voor de aanmaak en opbouw van kraakbeen in je gewrichten
• is goed voor de aanmaak van bot en het behoud van sterke botten
• activeert de natuurlijke energie in je lichaam
• helpt je beschermen tegen de invloed van vervuiling en zonlicht

Je vindt mangaan in veel verschillende plantaardige voedingsmiddelen, zoals:

• granen
• rijst
• noten
• bladgroentes
• fruit
• thee

MOLYBDEEN

Het kan heel goed zijn dat je nog nooit van molybdeen gehoord hebt en dat nemen we je niet kwalijk! Er is ook nog niet heel veel over dit spoorelement bekend. Molybdeen maakt onderdeel uit van je stofwisseling. Heel specifiek: je zwavel-aminozuur stofwisseling… maar het kan zijn dat dat je net zoveel zegt als het woord molybdeen zelf. Molybdeen kan je lichaam helpen bij de afbraak van aminozuren.

Je vindt molybdeen in:

• peulvruchten
• volkoren granen
• noten
• zuivel
• eieren
• orgaanvlees

SELEEN

Seleen is een essentieel spoorelement dat:

• bijdraagt aan normale haargroei en je haar sterk houdt
• een positieve invloed heeft op je immuunsysteem
• goed is voor je nagels
• mede essentieel is voor de productie van schildklierhormonen
• bijdraagt aan de productie van sperma en de bewegelijkheid van de zaadcellen

In bijna al het eten en drinken is seleen aanwezig. Goede bronnen van seleen zijn:

• graanproducten
• orgaanvlees, zoals lever en nier
• vis, schaal- en schelpdieren
• paranoten

Bij plantaardige producten varieert het seleengehalte, omdat dit afhankelijk is van hoeveel seleen er in de aarde waarop het groeide zat. Graan bevat over het algemeen meer seleen dan groentes.

ZINK

Het spoorelement zink heeft een hele waslijst aan taken in je lichaam. Het:

• draagt bij aan een normaal geheugen, normaal leervermogen en normaal probleemoplossend vermogen
• draagt bij aan normale intelligentie en concentratie
• ondersteunt je immuunsysteem
• speelt een rol bij de aanmaak van bot, weefselgroei en weefselontwikkeling
• speelt een rol bij de normale opbouw en afbraak van koolhydraten, vetten, eiwitten en DNA
• houdt je haar sterk en is goed voor je nagels
• helpt je scherp te blijven zien
• helpt bij de verzorging van je huid van binnenuit
• helpt je beschermen tegen invloed van vervuiling en zonlicht
• draagt bij aan een normale hormoonhuishouding
• draagt bij aan normale vruchtbaarheid van mannen en vrouwen
• is belangrijk voor een normale sperma kwaliteit

Goede bronnen van zink zijn:

• vlees
• zuivel en zuivelproducten
• vis
• volkoren granen
• peulvruchten
• rijst